Wybór odpowiedniego materiału do izolacji dachu ma fundamentalne znaczenie dla efektywności energetycznej całego budynku. Najpopularniejszymi obecnie rozwiązaniami są tradycyjna wełna mineralna oraz nowoczesna pianka poliuretanowa (pur). Choć oba materiały mają na celu minimalizację strat ciepła, różnią się znacząco pod względem technologii aplikacji, parametrów termicznych i trwałości. Świadomy wybór wymaga dokładnego porównania ich właściwości.

Podstawowe parametry termiczne: lambda ($\lambda$)

Kluczowym wskaźnikiem efektywności każdego materiału izolacyjnego jest współczynnik przewodzenia ciepła ($\lambda$), wyrażony w $W/(m \cdot K)$. Im niższa wartość $\lambda$, tym lepsza izolacyjność materiału przy tej samej grubości.

Standardowe wełny mineralne posiadają $\lambda$ w zakresie od $0,033$ do $0,045 \, W/(m \cdot K)$. Najczęściej stosowane są produkty o $\lambda = 0,035$ lub $0,039$. Natomiast pianka pur zamkniętokomórkowa (sztywna) ma $\lambda$ na poziomie $0,020$ do $0,028 \, W/(m \cdot K)$, co jest jednym z najlepszych współczynników dostępnych na rynku. Wnioskiem jest to, że pianka pur zamkniętokomórkowa pozwala na osiągnięcie wymaganej izolacyjności przy znacznie cieńszej warstwie materiału.

Szczelność i aplikacja

Różnice w aplikacji bezpośrednio przekładają się na eliminację mostków termicznych. Wełna mineralna, dostarczana w formie mat lub płyt, montowana jest między krokwiami. Wymaga precyzyjnego docięcia i starannego ułożenia. Niestety, nawet niewielkie błędy montażowe, słabe dociśnięcie lub szczeliny, tworzą mostki termiczne, obniżając faktyczną efektywność izolacji.

Pianka pur jest materiałem natryskiwanym bezpośrednio na konstrukcję dachu, gdzie natychmiast pęcznieje. Ekspansja pianki sprawia, że idealnie przylega do wszystkich elementów konstrukcyjnych, w pełni wypełniając wszelkie zakamarki, nierówności i likwidując mostki termiczne.

Odporność na wilgoć i paroprzepuszczalność

Wełna mineralna jest materiałem paroprzepuszczalnym. Wymaga obowiązkowego stosowania folii paroizolacyjnej od strony ciepłej (wnętrza) i membrany wiatroizolacyjnej od zewnątrz. Zamoknięta wełna traci swoje właściwości izolacyjne.

Pianka pur zamkniętokomórkowa jest niemal nieprzepuszczalna dla pary wodnej i wilgoci, często sama w sobie pełniąc funkcję paroizolacji. Pianka otwartokomórkowa jest natomiast paroprzepuszczalna i miękka, zachowując się bardziej jak wełna, ale ma niższą nasiąkliwość.

Odporność ogniowa

W obu przypadkach kluczowa jest klasa reakcji na ogień. Wełna mineralna jest materiałem niepalnym (klasa a1 lub a2-s1, d0) i stanowi bardzo dobrą barierę ogniową, nie rozprzestrzeniając ognia. Większość pianek pur osiąga klasę reakcji na ogień e lub d, co oznacza, że są materiałami palnymi lub trudnopalnymi. Nie stanowią one bariery ogniowej w takim stopniu jak wełna, dlatego wymagają stosowania dodatków samogasnących i odpowiedniego zabezpieczenia.

Koszty

Koszt zakupu samej wełny mineralnej jest zazwyczaj niższy. Całkowity koszt rośnie jednak, gdy doliczymy koszt montażu, paroizolacji i konieczność użycia większej grubości. Pianka pur jest droższa w przeliczeniu na metr sześcienny. Jej cena jest jednak częściowo równoważona przez mniejszą grubość warstwy (oszczędność miejsca) i niższy koszt robocizny ze względu na szybką aplikację.

Podsumowanie

Wybór zależy od priorytetów: jeśli kluczowa jest minimalna grubość i eliminacja mostków (szczególnie w renowacjach), pianka pur jest lepsza. Jeśli priorytetem jest niski koszt bazowy i najwyższa klasa ognioodporności, należy wybrać wełnę mineralną.